
نمایندگان چین، روسیه و ایران در پایان دیدار سهجانبهٔ خود در پکن خواستار لغو تحریمهای آمریکا علیه ایران و ازسرگیری مذاکرات چندجانبه در این زمینه شدند.
ما جائوشو، معاون وزیر خارجه چین، روز جمعه ۲۴ اسفند، پس از این دیدار بیانیهای مشترک را خواند و گفت: «سه کشور بر ضرورت لغو تمامی تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی تأکید کردند.»
این مذاکرات سهجانبه با موضوع پروندهٔ برنامهٔ هستهای جمهوری اسلامی در حالی انجام میشود که رئیسجمهور ایالات متحده این هفته نامهای به تهران فرستاده و خواستار مذاکرات هستهای شده است.
آقای ترامپ در عین حال نسبت به اقدام نظامی احتمالی در صورت امتناع حکومت ایران از مذاکره هشدار داده است.
محتوای این نامه هنوز منتشر نشده، اما مقامات تهران اعلام کردهاند که نامه «در دست بررسی است».
این رویدادها در حالی است که روز پنجشنبه ایالات متحده آمریکا در راستای اعمال سیاست «فشار حداکثری» دونالد ترامپ بر تهران، وزیر نفت ایران و چند نفتکش و شرکت تجاری دیگر را نیز در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
رسانههای دولتی چین گزارش کردهاند در دیدار سهجانبه که به ریاست ما جائوشو، معاون وزیر خارجه چین، و با مشارکت کاظم غریبآبادی، معاون وزیر خارجه ایران، و سرگئی الکسویچ ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، برگزار شد، طرفها دربارۀ «موضوع هستهای ایران و سایر موضوعات مورد علاقه مشترک تبادل نظر کردند».
آقای ما جائوشو پس از این نشست به خبرنگاران گفت: «سه کشور بار دیگر تأکید کردند که تعامل سیاسی و دیپلماتیک و گفتوگو بر اساس اصل احترام متقابل، تنها گزینه عملی و واقعبینانه در این زمینه است.»
این مقام چینی همچنین از طرفهای مرتبط با پرونده هستهای جمهوری اسلامی خواست در شرایط فعلی، «تحریمها، فشارها و تهدید به توسل به زور» را کنار بگذارند و برای از بین بردن «زمینههای» حاکمشدن شرایط فعلی تلاش کنند.
چین و روسیه هر دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند و به همراه فرانسه، بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا در توافق اولیه برنامه هستهای ایران موسوم به برجام در سال ۲۰۱۵ شرکت داشتند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در مصاحبهای که روز پنجشنبه در روزنامه رسمی دولت منتشر شد، گفت: «آمریکا باید تحریم ها را لغو کند. زمانی وارد مذاکره مستقیم میشویم که در شرایط برابر و عاری از فشار و تهدید باشیم.»
رهبر جمهوری اسلامی نیز چند بار موضوع مذاکره با آمریکا را رد کرده و گفته است مذاکره برای طرف مقابل راهی است برای طرح «توقعات جدید».
به گفتۀ او، «مسئله فقط مسئله هستهای نیست. توقعات جدیدی مانند برنامه دفاعی، موشکی و تواناییهای بینالمللی ایران را مطرح میکنند که این توقعات قطعاً از طرف جمهوری اسلامی برآورده نخواهد شد».
موضوعی که سرگئی لاوروف، وزیر خارجۀ روسیه هم به آن اشاره کرده و گفته نشانههایی وجود دارد که آمریکا میخواهد توافق هستهای آینده با ایران شامل مسائل منطقهای و عدم حمایت ایران از گروههایی در کشورهای منطقه نیز باشد.
جزئیات بیانیه مشترک نشست سهجانبه تهران، مسکو و پکن درباره موضوع هستهای ایران
سه کشور بر اهمیت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، شامل زمانبدیهای مندرج در آن، تاکید کرده و از طرفهای ذیربط خواستند تا از انجام هر اقدامیکه موجب تشدید وضعیت شده اجتناب کنند تا فضا و شرایط مناسب برای تلاشهای دیپلماتیک ایجاد شود.
در بیانیه این نشست سه جانبه آمده است:
۱- نشست پکن میان چین، روسیه و ایران در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۴۰۳ با موفقیت برگزار شد. این نشست به ریاست ماجائوشو، معاون وزیر امور خارجه جمهور ی خلق چین، و با مشارکت کاظم غریب آبادی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، و سرگی الکسویچ ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، برگزار شد.
۲- چین، ایران و روسیه، آخرین وضعیت موضوع هستهای و رفع تحریمها را بهطور مفصل مورد بحث و بررسی قرار دادند. سه کشور بر ضرورت لغو تمامی تحریمهای غیرقانونی یکجانبه تأکید کردند.
۳- سه کشور مجددا تاکید کردند که تعاملات دیپلماتیک، سیاسی و گفتگوی مبتنی بر اصل احترام متقابل، تنها گزینه عملی و معتبر در این خصوص است.
۴- سه کشور تاکید کردند که طرفهای ذیربط باید متعهد به توجه به دلایل ریشهای وضعیت کنونی بوده و اعمال تحریم، فشار و تهدید توسل به زور را ترک نمایند.
۵- سه کشور بر اهمیت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، شامل زمانبدیهای مندرج در آن، تاکید کرده و از طرفهای ذیربط خواستند تا از انجام هر اقدامیکه موجب تشدید وضعیت شده اجتناب کنند تا فضا و شرایط مناسب برای تلاشهای دیپلماتیک ایجاد شود.
۶- سه کشور بر اهمیت احترام به معاهده منع اشاعه تسلیحات هستهای به عنوان سنگ بنای رژیم بینالمللی منع اشاعه تاکید کردند. چین و روسیه از اعلام مجدد ایران که برنامه هستهایاش منحصرا برای اهداف صلحآمیز است و نه برای تولید سلاح هستهای استقبال کردند و همچنین از تعهد ایران به پایبندی کامل به تعهداتش به موجب معاهده منع اشاعه و موافقتنامه جامع پادمان، استقبال کردند. آنها همچنین از سیاست ایران برای تداوم همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی حمایت کرده و بر لزوم احترام کامل به حق ایران، به عنوان دولت عضو معاهده منع اشاعه، نسبت به استفادههای صلحآمیز از انرژی هستهای، تاکید کردند. سه دولت بر لزوم اجتناب تمامی دولتها از هر اقدامیکه فعالیت فنی، بیطرفانه و عینی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تضعیف کند، تاکید کردند.
۷- ایران و روسیه از نقش سازنده چین و میزبانیاش از نشست پکن تقدیر کردند. سه دولت توافق کردند که مشورتها و همکاریهای نزدیک خود را در آینده ادامه دهند.
۸- سه کشور همچنین در مورد موضوعات منطقهای و بینالمللی مورد علاقه مشترک تبادل نظر کرده و توافق کردند همکاریهای خود را در سازمانهای بینالمللی و ترتیبات چندجانبه، مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس، حفظ نموده و تقویت نمایند