
حزب کمونیست ترکیه (TKP) در بیانیهای پیرامون پیام عبداله اوجالان اعلام کرد پایان درگیریها در ترکیه بهطور کلی یک پیشرفت مثبت است، اما آنچه باید بهطور ویژه مورد توجه قرار گیرد، اهداف، بستر و ابزارهای این فرآیند است.
بیانیه حزب کمونیست ترکیه درباره درخواست اوجالان
حزب کمونیست ترکیه (TKP) اعلام کرد پایان درگیریها بهعنوان یک پیشرفت غیرقابل انکار تلقی میشود. در این بیانیه آمده است: «حزب کمونیست ترکیه از فراخوانهایی که در این راستا صورت میگیرد و از توافقاتی که حاصل شده یا خواهد شد، استقبال میکند.»
با این حال، در این بیانیه تأکید شده است باید بیشتر بر روی اهداف، بستر و ابزارهای این فرآیند تمرکز شود.
حزب کمونیست ترکیه تصریح کرده استه بازیگران این فرآیند دولت ائتلافی و پکک و سازمانهای وابسته به آن هستند. به همین دلیل، عبارت «برادری ترک و کرد» واقعیت را منعکس نمیکند. این حزب با اشاره به اظهاراتی که از سوی طرفهای درگیر این فرآیند مطرح شده، درباره «عثمانیگرایی جدید» و برقراری اتحاد بر اساس چنین دیدگاههایی هشدار داده است.
حزب کمونیست ترکیه در بیانیه ی خود تصریح کرده این فرآیند که با اظهارات دولت باغچهلی، رهبر حزب حرکت ملی، شتاب گرفته و با حمایت برخی کشورها از گروههای جهادی در سوریه و تسخیر دمشق توسط هیات تحریر دمشق (جبهه النصره سابق) به مراحل جدیدی رسیده است، باید از تمامی جنبه ها مورد بررسی قرار گیرد.
در بیانیه حزب کمونیست ترکیه آمده است: «در وضعیت فعلی، لازم است بخشی از این ارزیابیها با عموم به اشتراک گذاشته شود». حزب کمونیست ترکیه از جمله به نکات زیر اشاره کرده است:
۱. پایان درگیریهایی که باعث فاصلهگیری شهروندان از یکدیگر بر اساس قومیت، کشاندن آنان به یک رویارویی خونین، تقسیم نیروی کار و دور شدن از راهحل واقعی مسائل میشود، یک پیشرفت انکارناپذیر است. حزب کمونیست ترکیه از فراخوانها و توافقات صورت گرفته یا در حال انجام در این راستا استقبال میکند.
۲. با این حال، آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، اهداف، بستر و ابزارهای این فرآیند است. اظهارات طرفهای درگیر در این فرآیند، مواضع آنان و مشاهدات میدانی ما به این نتیجه میانجامد که به برخی خوشبینیها نمیتوان اعتماد کرد.
۳. در وهله اول، این ادعا که ترکها و کردها طرفهای اصلی این فرآیند هستند، درست نیست. در واقع، بازیگران اصلی این فرآیند دولت ائتلافی یا دولت و پکک و سازمانهای وابسته به آن هستند. این فرآیند که بر اساس ترجیحات طبقاتی، ایدئولوژیکی و سیاسی هدایت میشود، نمیتواند نماینده تمام ترکها و کردها باشد. از این رو، عباراتی مانند «برادری ترک و کرد» که به ویژه از سوی محافل حاکم بیان میشود، واقعیت ندارد.
۴. نظریهای که ده سال پیش هم مطرح شد مبنی بر اینکه «اگر ترکها و کردها متحد شوند، ترکیه به قدرت اصلی منطقه تبدیل میشود» امروز بار دیگر توسط طرفهای درگیر در فرآیند مطرح میشود. مسائل ترکیه از طریق رقابتهای منطقهای و افزایش نفوذ منطقهای حل نمیشود. بلکه این رویکردها مسائل جدیدی را به وجود میآورند. حزب کمونیست ترکیه مانند گذشته، امروز هم هشدار میدهد تلاش برای تقویت ادعاهای منطقهای از دیدگاه «عثمانیگرایی جدید» هزینههای سنگینی به همراه خواهد داشت. ماهها است که برخی رسانهها بهطور علنی استراتژیهای توسعهطلبانه و فتوحات را تبلیغ میکنند، اما مشخص است این استراتژیها تنها به ویرانی و خرابی برای کشور و ملت ما منجر میشوند. بهجای ادعا در خارج از مرزها، باید در داخل مرزهای خود، یک کشور مستقل، حاکم و دارای رفاه ایجاد کنیم و شرایطی فراهم کنیم که شهروندان ما بتوانند با برابری و آزادی زندگی کنند.
۵. تلاش برای برقراری «دموکراسی و برادری» بر پایههای دینی نیز بهشدت خطرناک است. هیچ مشکلی در عرصه عمومی با استناد به دین حل نمیشود. بلکه امروز بخشی از مشکلات ترکیه ناشی از زیر پا گذاشتن اصول لائیسیته و بهرهکشی گروههای مذهبی از کشور است. حزب ما ضمن تأکید بر احترام به آزادی اعتقاد و عبادت، بار دیگر بر لزوم حذف دین از سیاست و امور دولتی تأکید میکند.
۶. ادعای محافل حکومتی مبنی بر اینکه این فرآیند یک دستاورد بزرگ برای دموکراسی ترکیه است، با واقعیت تناقض دارد. امروز در ترکیه شاهد فقر عمیق، نابرابری شدید اجتماعی، زوال کامل حس عدالت، و حاکمیت زورگویی و بیقانونی هستیم.
۷. برخلاف آنچه در اظهارات اوجالان و حامیان دولت بارها مطرح شده است، پکک یک سازمان مارکسیستی نیست. این سازمان بر پایههای ملیگرایانه شکل گرفته و حتی اگر امروز بحث انحلال آن مطرح باشد، نباید اجازه داد حکومتها با زیرکی مسئولیت گذشته آن را به گردن نیروهای انقلابی و سوسیالیسم بیندازند. ملیگرایی که با لیبرالیسم، و همپیمانی با آمریکا یا اسرائیل گره خورده باشد، هیچ پیوندی با مارکسیسم ندارد.
۸. حزب کمونیست ترکیه قاطعانه مصمم است برادری ستمدیدگان، فقرا و کارگران را در مقابله با امپریالیسم، استثمار و نظم طبقاتی موجود تأمین کند. برادری ملتهای ترک، کرد یا هر قومیت دیگری را نمیتوان با اشاره به تاریخهای دوردست و شعارهای احساسی تأمین کرد، بلکه باید این برادری بر پایه واقعیات امروز ایجاد شود.