
آمریکا در رقابت با قطعنامه ی مورد حمایت اروپا که خواستار خروج نیروهای روسیه از اوکراین است، قطعنامه پیشنهادی خود در مورد جنگ اوکراین را تسلیم سازمان ملل متحد کرده است.
به گزارش شبکه خبری «سیانان» ایالات متحده پس از آنکه از حمایت از پیشنویس پیشنهادی کییف خودداری کرد، قطعنامه جدیدی را همزمان با سومین سالگرد جنگ روسیه و اوکراین به سازمان ملل ارائه داد. پیشنویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا خواستار «پایان سریع مناقشه و برقراری صلحی پایدار بین اوکراین و روسیه» شده است.
بنا بر این گزارش، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، این قطعنامه را «متنی ساده و تاریخی» توصیف کرد و از تمام اعضای سازمان ملل خواست که از آن حمایت کنند تا «مسیر صلح ترسیم شود.»
پیشنویس قطعنامه اتحادیه اروپا و اوکراین به تهاجم تمام عیار فدراسیون روسیه به اوکراین اشاره دارد و از روسیه میخواهد فورا، کاملا و بدون قید و شرط تمام نیروهای نظامی خود را از خاک اوکراین خارج کند.
مجمع عمومی سازمان ملل روز دوشنبه، در سومین سالگرد جنگ اوکراین، تشکیل جلسه خواهد داد. به همین مناسبت، اوکراین و کشورهای اروپایی پیشنویس قطعنامهای را تهیه کردهاند که بر لزوم افزایش تلاشهای دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ «در همین سال» تأکید میکند و به ابتکارات برخی کشورهای عضو اشاره دارد که «دیدگاه خود را برای یک توافق صلح جامع و پایدار» ارائه کردهاند.
جلسه روز دوشنبه اولین نشست مجمع عمومی پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید خواهد بود. پیشنویس آمریکایی که روز جمعه پیشنهاد شد، تنها شامل ۶۵ کلمه است، احتمالاً باعث نارضایتی اروپاییهایی خواهد شد که از گفتوگوی آمریکا و روسیه درباره اوکراین نگران هستند.
وزیر امورخارجه آمریکا مارکو ربیو در بیانیهای گفت: «این قطعنامه مطابق با دیدگاه رئیسجمهور ترامپ است که سازمان ملل باید به هدف اصلی خود که در منشور سازمان ملل مشخص شده، یعنی حفظ صلح و امنیت بینالمللی از طریق حلوفصل مسالمتآمیز منازعات، بازگردد.»
او تأکید کرد: «اگر سازمان ملل به مأموریت اصلی خود پایبند باشد، باید بپذیریم که چالشهایی وجود دارد، اما دستیابی به صلح پایدار همچنان امکانپذیر است.»
مخالفت آمریکا با قطعنامه ی مورد حمایت اروپا و ارائه قطعنامه جدید از سوی واشنگتن به مجمع سازمان ملل در شرایطی مطرح شد که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، لحن انتقادی خود را نسبت به ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، تشدید کرده است. در همین حال، مقامات اروپایی و اوکراینی نگرانند که در مذاکرات احتمالی میان واشنگتن و مسکو کنار گذاشته شوند.
منتقدان قطعنامه پیشنهادی آمریکا می گویند: «متنی به این سادگی که تجاوز روسیه به اوکراین را محکوم نمیکند و به صراحت به تمامیت ارضی این کشور اشارهای ندارد، بیشتر شبیه خیانت به کییف، سیلی به اتحادیه اروپا و همچنین بیاعتنایی به اصولی است که هسته اصلی حقوق بینالملل را تشکیل میدهند.»
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، پیشنویس قطعنامه آمریکا را «ایدهای سنجیده» توصیف کرد، اما در عین حال اشاره کرد که این متن فاقد اشاره به «ریشههای» این مناقشه است.
در قطعنامه پیشنهادی آمریکا به سازمان ملل در ارتباط با نقش روسیه در جنگ، تنها به «ابراز تأسف از تلفات انسانی در جنگ روسیه و اوکراین» پرداخته است.
دیپلماتهای اروپایی از محتوای این قطعنامه عمیقا نگران شدهاند و نمایندگان کشورهای اتحادیه اروپا قصد دارند نشستی اضطراری برگزار کنند.
مقامات آمریکایی و روسیه هفته گذشته در ریاض، عربستان سعودی، برای مذاکراتی کلیدی دیدار کردند. واشنگتن این مذاکرات را آغاز روندی برای پایان دادن به جنگ اوکراین توصیف کرده است.
پس از این دیدار، روبیو اعلام کرد که آمریکا و روسیه تیمهای مذاکرهکنندهای را برای یافتن راهحلی برای پایان جنگ تعیین خواهند کرد. او تأکید کرد که برای رسیدن به توافق، «همه طرفها» باید امتیازاتی بدهند.
پس از این مذاکرات، ترامپ، ولودیمیر زلنسکی را به دلیل به تعویق انداختن انتخابات ریاستجمهوری، «دیکتاتور بدون انتخابات» خواند. از نظر مسکو زلنسکی به دلیل به تعویق انداختن برگزاری انتخابات در اوکراین فاقد مشروعیت قانونی برای مذاکره و پیمان معتبر است.
اظهارات تند ترامپ، اختلافات میان دو طرف را افزایش داده است. زلنسکی، دونالد ترامپ را به «تکرار اطلاعات نادرست روسیه» متهم کرد و رئیسجمهوری ایالات متحده در پاسخ، او را عامل اصلی هزینههای هنگفت آمریکا در جنگ اوکراین دانست.
علیرغم نزاع لفظی بین اوکراین و آمریکا و تبادل سخنان تند میان زلنسکی و ترامپ، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، روز جمعه ابراز امیدواری کرد که به توافقی «عادلانه» با ایالات متحده برسد. اوکراین با آمریکا در حال مذاکره است تا در ازای حمایت واشینگتن در برابر مسکو، شرکتهای آمریکایی بتوانند از معادن راهبردی اوکراین بهرهبرداری کنند.
زلنسکی در پیامی ویدیویی در شبکههای اجتماعی، که در ابتدا این پیشنهاد آمریکا را رد کرده بود، گفت: «تیمهای اوکراینی و آمریکایی در حال کار بر روی پیشنویس توافقی بین دو دولت ما هستند و امیدوارم به نتیجهای عادلانه برسیم».
ترامپ روز جمعه اعلام کرد که رهبران اوکراینی «هیچ برگ برندهای» در مذاکرات برای پایان دادن به جنگ با روسیه ندارند و همچنین اظهار داشت که رئیسجمهوری فرانسه و نخستوزیر بریتانیا هیچ اقدامی برای دستیابی به صلح انجام ندادهاند.
ترامپ در جریان یک نشست با فرمانداران ایالتی در کاخ سفید گفت: «من گفتوگوهای بسیار خوبی با (ولادیمیر) پوتین داشتم، اما گفتوگوهای من با اوکراین چندان خوب نبود. آنها هیچ برگ برندهای ندارند، اما تظاهر به قدرت میکنند، در حالی که ما اجازه نخواهیم داد این وضعیت ادامه یابد.»
پیشتر، ترامپ گفته بود که حضور زلنسکی در مذاکرات صلح با روسیه «اهمیت چندانی ندارد.»
فعلا روشن نیست اروپا و اوکراین در رقابت قطعنامه ای با آمریکا به اقدام تازه ای دست خواهند زد و یا نه. این که همچنان از قطعنامه پیشنهادی اوکراین حمایت می کنند و یا با پذیرش چارچوب پیش نویس قطعنامه آمریکا، در جهت تعدیل و تکمیل آن تلاش می کنند.
در متن پیشنویس قطعنامه اروپایی خواستههای قبلی مجمع عمومی را تکرار میکند که خواستار خروج فوری و بدون قید و شرط نیروهای روسیه از اوکراین و توقف حملات روسیه علیه این کشور است. قطعنامههای قبلی در این زمینه بیش از ۱۴۰ رأی موافق از مجموع ۱۹۳ عضو سازمان ملل دریافت کردهاند.
به نظر نمی رسد آمریکا با درخواست اوکراین و اروپا در قطعنامه پیشنهادی خود تغییری ایجاد کند. دولت آمریکا در کنار اهداف ژئوپولتیک، در اوکراین به دنبال دستیابی به معادن این کشور است و ترامپ با پیگیری پایان هرچه سریعتر جنگ به دنبال آغاز فعالیت و بهره برداری از این معادن است. گنجی که اروپا نمی خواهد آمریکا مالکیت انحصاری آن را به دست بگیرد و اوکراین تلاش دارد حداقل در قبال تحویل مالکیت معادن به آمریکا تضمین های نظامی مطلوب از واشنگتن بگیرد.
پیام آمریکا در این مورد جای تفسیر ندارد. هفته گذشته مایک والتز مشاور امنیت ملی آمریکا با حضور در کی یف گفت: ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، باید به میز مذاکره برگردد و بر سر دسترسی آمریکا به مواد حساس معدنی اوکراین توافق کند.