
رأیدهندگان آلمانی به پای صندوقهای رأی رفته اند، اما شرایط سیاسی کشور در مقایسه با چند هفته قبل که کارزار انتخاباتی آغاز شد، کاملاً متفاوت است.
به گزارش گاردین حدود ۶۰ میلیون نفر دولت جدیدی را انتخاب خواهند کرد که باید با فروپاشی اتحاد فراآتلانتیک تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تهدیدات جدید علیه امنیت اروپا و همچنین بحران اقتصادی مواجه شود.
بر اساس نظرسنجیها، فردی که دولت آینده را هدایت خواهد کرد، “فریدریش مرتس”، رهبر حزب اپوزیسیون محافظهکار خواهد بود. مرتس، یک وکیل شرکتی است که دههها آرزوی صدراعظمی را داشته اما هرگز در دولت سمتی نداشته است.
نشریه اشپیگل در گزارشی نوشت: “انتظارات بزرگ از او نشاندهنده چالشهای بزرگی است که از روز اول صدراعظمی احتمالیاش با آنها روبهرو خواهد شد. یک روسیه تهاجمی، یک آمریکای خصمانه و اروپایی که از هم گسسته میشود: مرتس ممکن است بیش از هر صدراعظم دیگری در تاریخ پس از جنگ آلمان مورد آزمایش قرار گیرد.”
آلمان و تغییرات ژئوپلیتیکی بزرگ
مرتس اخیراً اعتراف کرده که سیاستهای ترامپ، از جمله عدم پایبندی به تعهدات دفاعی ناتو و حمایت معاون او، جیدی ونس، از حزب راست افراطی “آلترناتیو برای آلمان” (AfD)، نشاندهنده “تحولات تکتونیکی در مراکز قدرت سیاسی و اقتصادی جهان” است.
وی هشدار داد که آلمان از این تغییرات در امان نخواهد ماند.
“اورزولا مونش”، رئیس اندیشکده آموزش سیاسی در بایرن، در این باره گفت: “تضعیف ناتو توسط ترامپ و خیانت او به اوکراین ضربهای سخت برای آلمان محسوب میشود، بهویژه برای حزب دموکرات مسیحی (CDU) که در ماهیت وجودی خودهمبستگی و دوستی با آمریکا را دارد.”
میراث مبهم مرکل و بحران اقتصادی
آلمان، به عنوان سومین قدرت اقتصادی جهان و پرجمعیتترین کشور اتحادیه اروپا، از قبل با پیامدهای دوران آنگلا مرکل، صدراعظم سابق، دستوپنجه نرم میکرد.
مرکل در ۱۶ سال صدراعظمی خود به شدت به گاز ارزان روسیه، تجارت گسترده با چین و تواناییهای نظامی و اطلاعاتی آمریکا متکی بود. این شرایط به آلمان اجازه داده بود که تمرکز خود را بر تولید خودرو و ابزارهای صنعتی معطوف کند و اتحادیه اروپا را نیز یکپارچه نگه دارد.
اما جانشین او، “اولاف شولتس”، که در دسامبر ۲۰۲۱ به قدرت رسید، امیدوار بود با تشکیل ائتلاف “چراغ راهنمایی” (متشکل از حزب سوسیال دموکرات، دموکراتهای آزاد و سبزها)، مشکلات طولانیمدت را حل کند.
تأثیر جنگ اوکراین بر سیاست داخلی آلمان
تنها چند هفته پس از روی کار آمدن شولتس، تهاجم روسیه به اوکراین تمام برنامههای دولتش را بر هم زد.
شولتس با اعلام یک “نقطه عطف تاریخی” (Zeitenwende) یک صندوق ۱۰۰ میلیارد یورویی برای تقویت توان نظامی آلمان تأسیس کرد و متعهد شد که هزینههای دفاعی را به ۲ درصد تولید ناخالص داخلی برساند؛ وعدهای که تا سال ۲۰۲۴ به آن عمل کرد.
اما توقف واردات انرژی از روسیه، قیمتها را افزایش داد، تورم را تشدید کرد و صنایع کلیدی مانند فولاد و مواد شیمیایی را تحت فشار قرار داد. همزمان، چین نیز از خرید خودروهای آلمانی فاصله گرفت و به جای آن، مدلهای ارزانتر خود را در بازار عرضه کرد.
فروپاشی دولت شولتس و انتخابات زودهنگام
در یک مناظره تلویزیونی، مرتس، که پس از شکست در برابر مرکل به مدت ۱۲ سال از سیاست کنارهگیری کرده بود، دولت شولتس را به “بیکفایتی اقتصادی” متهم کرد. اما شولتس پاسخ داد: “من به اوکراین حمله نکردم!”
در نهایت، دولت ائتلافی شولتس در نوامبر ۲۰۲۴، تنها چند ساعت پس از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، فروپاشید. اختلاف بر سر سیاست “ترمز بدهی”، که دولت را ملزم میکند کسری بودجه را در حد ۰.۳۵ درصد تولید ناخالص داخلی نگه دارد، یکی از دلایل اصلی این فروپاشی بود.
چالشهای پیش روی دولت آینده آلمان
“هرفرید مونکلر”، تحلیلگر سیاسی، معتقد است که “نقطه عطف واقعی آلمان هنوز در راه است”، زیرا کشور باید با واقعیت تلخ پایان نظم جهانی پس از جنگ، که آلمان را دوباره در جامعه جهانی پذیرفت، کنار بیاید.
وی در روزنامه دی تسایت نوشت: “بزرگترین بازنده این تحولات اخیر، آلمان است؛ نه فقط به این دلیل که قدرت اقتصادیاش کاهش یافته، بلکه به این دلیل که سیاستمدارانش تا آخرین لحظه به روابط فراآتلانتیکی اتکا داشتند.”
ائتلافی شکننده و احتمال نفوذ راست افراطی
مرتس احتمالاً موفق نخواهد شد اکثریت مطلق را کسب کند و باید یک ائتلاف تشکیل دهد، که میتواند هفتهها مذاکرات پیچیده را در پی داشته باشد.
محتملترین سناریو، تشکیل دولت با حزب سوسیال دموکرات است، اما ممکن است برای رسیدن به اکثریت، به حزب سومی نیز نیاز باشد.
در همین حال، نظرسنجیها نشان میدهند که حمایت از حزب راست افراطی AfD دو برابر شده و حدود ۲۰ درصد آرا را به دست خواهد آورد. این حزب که در یک سال گذشته در رتبه دوم پس از ائتلاف CDU-CSU قرار داشته، خواهان اخراج گسترده مهاجران، ازسرگیری واردات گاز از روسیه، پایان کمکهای نظامی به اوکراین و خروج از منطقه یورو است.
افزایش خشونت و تأثیر آن بر آرای AfD
در طول کارزار انتخاباتی، چندین حمله خشونتآمیز رخ داده که مظنونان آنها مهاجر بودهاند. برخی تحلیلگران معتقدند که این رویدادها ممکن است به افزایش حمایت از AfD کمک کند.
در آخرین حادثه، روز جمعه یک گردشگر اسپانیایی در بنای یادبود هولوکاست در برلین با ضربات چاقو مجروح شد. دادستانی روز شنبه اعلام کرد که مظنون این حمله یک پناهجوی ۱۹ ساله سوری بوده که احتمالاً قصد حمله به یهودیان را داشته است.
مقاومت در برابر افراطگرایی و آینده دموکراسی آلمان
اگرچه اکثر تحلیلگران پیشبینی میکنند که مرتس همچنان از همکاری رسمی با AfD خودداری خواهد کرد، اما پیروزی قوی این حزب میتواند تلاشهای او برای تشکیل یک دولت پایدار را پیچیده کند.
“ساسکا هوبر”، استاد علوم سیاسی در دانشگاه ماینتس، گفت: “او باید بهوضوح اعلام کند که دیگر از AfD حمایت نخواهد گرفت، در غیر این صورت ائتلافش بیثبات خواهد شد.”
آلمان مدتها بهعنوان یکی از باثباتترین دموکراسیهای جهان شناخته میشد، اما اگر نفوذ احزاب افراطی افزایش یابد، ممکن است انتخابات زودهنگام بیشتری در آینده برگزار شود.
نگرانی از ظهور راست افراطی هزاران نفر را در هفتههای اخیر به خیابانها کشانده تا از دموکراسی دفاع کنند.
در یکی از اعتراضات در شهر تلتو، “سابینه لودویگ”، معلم بازنشسته ۷۰ ساله تاریخ، گفت: “این شرایط یادآور دوران وایمار است. فرصتهای نامحدودی برای احزاب دموکراتیک باقی نمانده است تا AfD را بیرون نگه دارند. امیدوارم از این فرصت استفاده کنند.”