رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، روز چهارشنبه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین را «دیکتاتوری بدون انتخابات» خواند و هشدار داد که اگر به سرعت برای دستیابی به صلح اقدام نکند، دیگر کشوری برای اداره کردن نخواهد داشت.
ترامپ این اظهارات را ساعاتی پس از آن بیان کرد که زلنسکی به ادعای او مبنی بر اینکه اوکراین مسئول آغاز تهاجم گسترده روسیه در سال ۲۰۲۲ بوده است، واکنش نشان داد و گفت که رئیس‌جمهور آمریکا در دام تبلیغات گمراه‌کننده روسیه افتاده است.
ترامپ در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «یک دیکتاتور بدون انتخابات، زلنسکی بهتر است سریع اقدام کند وگرنه دیگر کشوری برایش باقی نمی‌ماند.»
در واکنش به این اظهارات، آندری سیبیها، وزیر خارجه اوکراین گفت که هیچ‌کس نمی‌تواند کشورش را مجبور به تسلیم شدن کند و افزود: «ما از حق خود برای موجودیت دفاع خواهیم کرد.»
ادعای دیکتاتوری زلنسکی و واکنش اوکراین
دوره پنج‌ساله ریاست‌جمهوری زلنسکی قرار بود در سال ۲۰۲۴ به پایان برسد، اما اوکراین می گوید برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی به دلیل وضعیت حکومت نظامی که از فوریه ۲۰۲۲ و پس از حمله روسیه برقرار شده، غیرممکن بوده است.
روسیه تاکنون حدود ۲۰ درصد از خاک اوکراین را تصرف کرده و به تدریج در شرق این کشور پیشروی می‌کند. مسکو ادعا می‌کند که عملیات نظامی‌اش پاسخی به تهدید موجودیتی ناشی از تلاش کی‌یف برای پیوستن به ناتو است، در حالی که اوکراین و غرب این اقدامات را تهاجم امپریالیستی برای تصرف سرزمین می‌دانند.
زلنسکی که روز چهارشنبه در کی‌یف با کیت کلاگ، نماینده ترامپ در امور اوکراین، دیدار کرد، گفت او مایل است تیم ترامپ درک بهتری از واقعیت‌های اوکراین داشته باشد. این اظهارات یک روز پس از آن مطرح شد که ترامپ ادعا کرد اوکراین «نباید این جنگ را آغاز می‌کرد.»
ترامپ و اطلاعات نادرست روسیه
زلنسکی همچنین ادعای ترامپ مبنی بر اینکه میزان محبوبیت او تنها ۴ درصد است را رد کرد و این رقم را بخشی از تبلیغات روسیه دانست. او گفت که تلاش برای جایگزینی او با شکست مواجه خواهد شد.
زلنسکی در مصاحبه‌ای با تلویزیون اوکراین گفت: «ما شواهدی داریم که این ارقام بین آمریکا و روسیه در حال تبادل است. یعنی رئیس‌جمهور ترامپ، متأسفانه، در این فضای اطلاعات نادرست قرار گرفته است.»
بر اساس آخرین نظرسنجی مؤسسه جامعه‌شناسی بین‌المللی کی‌یف که در اوایل فوریه انجام شد، ۵۷ درصد از مردم اوکراین به زلنسکی اعتماد دارند.
واکنش جامعه بین‌المللی به اظهارات ترامپ
کمتر از یک ماه پس از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش، ترامپ سیاست‌های آمریکا درباره اوکراین و روسیه را کاملاً تغییر داده و تلاش‌های واشنگتن برای منزوی کردن روسیه را پایان داده است. این تغییر سیاست با تماس تلفنی بین ترامپ و پوتین و مذاکرات بین مقامات ارشد آمریکا و روسیه همراه بوده است.
سخنگوی سازمان ملل، استفان دوجاریک، در واکنش به اظهارات ترامپ گفت که زلنسکی «پس از برگزاری انتخاباتی دموکراتیک در این سمت قرار گرفته است.» هنگامی که از او پرسیده شد که چه کسی جنگ را آغاز کرده است، او پاسخ داد: «روسیه به اوکراین حمله کرد.»
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، در مصاحبه با روزنامه آلمانی اشپیگل، اظهارات ترامپ درباره زلنسکی را «نادرست و خطرناک» توصیف کرد.
رهبران اروپایی از تغییر ناگهانی سیاست‌های دولت ترامپ درباره اوکراین شوکه شده و تلاش دارند تا واکنشی مناسب ارائه دهند.
در نشست دوم رهبران اروپایی در پاریس که به سرعت توسط رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، ترتیب داده شد، درخواست‌هایی برای اقدام فوری در حمایت از اوکراین و تقویت توان دفاعی اروپا مطرح شد، اما تصمیمات مشخصی گرفته نشد.
برنامه‌های ترامپ برای دیدار با پوتین
ترامپ اعلام کرد که ممکن است در این ماه با ولادیمیر پوتین دیدار کند. در مسکو، پوتین اظهار داشت که اوکراین از مذاکرات صلح کنار گذاشته نخواهد شد، اما موفقیت این مذاکرات به میزان اعتماد میان مسکو و واشنگتن بستگی دارد.
پوتین، یک روز پس از اولین دور مذاکرات بین آمریکا و روسیه در ریاض، گفت که تنظیم یک نشست میان او و ترامپ زمان‌بر خواهد بود، اما هر دو طرف تمایل به این دیدار دارند.
پوتین در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما باید اطمینان حاصل کنیم که تیم‌های ما موضوعات مهمی را که برای هر دو کشور حیاتی هستند، از جمله – اما نه فقط – مسئله اوکراین، به خوبی آماده کنند تا به راه‌حل‌های مورد قبول دو طرف برسیم.»
نگرانی‌های اوکراین و اروپا از مذاکرات آمریکا و روسیه
اوکراین و کشورهای اروپایی در مذاکرات روز سه‌شنبه در ریاض حضور نداشتند، امری که نگرانی‌ها درباره احتمال توافق پشت‌پرده آمریکا و روسیه را افزایش داده است.
ترامپ تأکید کرد که اروپا باید نقش بیشتری در تضمین هرگونه توافق آتش‌بس داشته باشد.
زلنسکی پیشنهاد داده که شرکت‌های آمریکایی در ازای دریافت تضمین‌های امنیتی از سوی واشنگتن، حق استخراج مواد معدنی ارزشمند در اوکراین را داشته باشند، اما گفته که ترامپ این پیشنهاد را نپذیرفته است.
زلنسکی در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «آمریکا تاکنون ۶۷ میلیارد دلار کمک تسلیحاتی و ۳۱.۵ میلیارد دلار حمایت بودجه‌ای به اوکراین ارائه کرده است. درخواست ۵۰۰ میلیارد دلاری آمریکا برای مواد معدنی، اصلاً یک گفت‌وگوی جدی نیست. من کشورم را به فروش نمی‌گذارم.»
تلاش اروپا برای حمایت از اوکراین
در بروکسل، اتحادیه اروپا درباره شانزدهمین بسته تحریم‌ها علیه روسیه، از جمله تحریم‌هایی بر آلومینیوم و کشتی‌هایی که نفت تحریم‌شده روسیه را حمل می‌کنند، به توافق رسید.
سرویس دیپلماتیک اتحادیه اروپا پیشنهاد کرده که کمک نظامی به اوکراین افزایش یابد تا نشان دهد که اروپا همچنان از کی‌یف حمایت می‌کند، اما انتظار نمی‌رود که تصمیمی سریع در این زمینه گرفته شود.
اولف کریسترشون، نخست‌وزیر سوئد، روز چهارشنبه گفت که اگرچه در اتحادیه اروپا درباره مسیر آینده توافق کامل وجود ندارد، اما «ما باید آرامش خود را حفظ کنیم و به حمایت از اوکراین ادامه دهیم.»
