ده‌ها هزار فلسطینی که در اردوگاه‌های پناهندگان در کرانه باختری اشغالی زندگی می‌کنند، پس از چندین هفته عملیات نظامی اسرائیل که منجر به تخریب خانه‌ها و نابودی زیرساخت‌های حیاتی در مناطق پرجمعیت شده است، خانه‌های خود را ترک کرده‌اند.
نیروهای اسرائیلی عملیات خود را در اردوگاه پناهندگان در شهر جنین در شمال کرانه باختری از ۲۱ ژانویه آغاز کردند. در این عملیات، صدها سرباز همراه با بولدوزرهای نظامی وارد اردوگاه شدند، خانه‌ها را تخریب و جاده‌ها را ویران کردند. این اقدامات تقریباً تمامی ساکنان اردوگاه را وادار به ترک محل سکونت خود کرد.
محمد الصباغ، رئیس کمیته خدماتی اردوگاه جنین، گفت: “ما نمی‌دانیم در داخل اردوگاه چه می‌گذرد، اما تخریب‌ها همچنان ادامه دارد و جاده‌ها در حال نابودی هستند.”
گسترش عملیات نظامی اسرائیل
این عملیات که اسرائیل می‌گوید با هدف مقابله با گروه‌های مسلح تحت حمایت ایران در کرانه باختری انجام می‌شود، به دیگر اردوگاه‌ها نیز گسترش یافته است، به ویژه اردوگاه پناهندگان طولکرم و اردوگاه نور شمس که هر دو به شدت آسیب دیده‌اند.
این اردوگاه‌ها که برای نسل‌های بعدی پناهندگان فلسطینی ساخته شده‌اند – افرادی که در جریان جنگ ۱۹۴۸ و پس از تأسیس اسرائیل از خانه‌های خود فرار کرده یا اخراج شده بودند – همواره از پایگاه‌های اصلی گروه‌های مسلح بوده‌اند. این اردوگاه‌ها بارها مورد حمله ارتش اسرائیل قرار گرفته‌اند، اما عملیات کنونی که هم‌زمان با توافق آتش‌بس در غزه آغاز شد، از نظر گستردگی بی‌سابقه است.
بر اساس آمار تشکیلات خودگردان فلسطین، حدود ۱۷ هزار نفر از اردوگاه پناهندگان جنین خارج شده‌اند که تقریباً این اردوگاه را به منطقه‌ای خالی از سکنه تبدیل کرده است. در اردوگاه نور شمس نیز حدود ۶۰۰۰ نفر، معادل دو سوم ساکنان آن، محل زندگی خود را ترک کرده‌اند. همچنین، حدود ۱۰ هزار نفر نیز از اردوگاه طولکرم گریخته اند.
نهاد الشاویش، رئیس کمیته خدماتی اردوگاه نور شمس، گفت: “آن‌هایی که باقی مانده‌اند، گرفتار شده‌اند.” او اضافه کرد که “دفاع مدنی، هلال احمر و نیروهای امنیتی فلسطین دیروز مقداری غذا برای آن‌ها آوردند، اما ارتش همچنان با بولدوزر در حال تخریب اردوگاه است.”
ویرانی گسترده در اردوگاه‌های فلسطینی
حملات اسرائیل منجر به تخریب ده‌ها خانه و نابودی بخش‌های زیادی از جاده‌ها شده و علاوه بر این، آب و برق اردوگاه‌ها نیز قطع شده است. با این حال، ارتش اسرائیل ادعا می‌کند هیچ‌کس را مجبور به ترک خانه‌هایش نکرده است.
سرهنگ دوم نداف شوشانی به خبرنگاران گفت: “مردم به‌طور طبیعی این امکان را دارند که در صورت تمایل نقل مکان کنند. اما اگر نخواهند، اجازه دارند بمانند.”
قطع ارتباط اسرائیل با سازمان امداد فلسطینیان سازمان ملل
این عملیات در حالی آغاز شد که اسرائیل تصمیم گرفت سازمان امداد و اشتغال پناهندگان فلسطینی سازمان ملل (UNRWA) را از دفتر مرکزی‌اش در شرق اورشلیم اخراج کرده و هرگونه ارتباط این نهاد با مقامات اسرائیلی را قطع کند.
این ممنوعیت که از پایان ژانویه به اجرا درآمد، بر فعالیت‌های این سازمان در کرانه باختری و غزه تأثیر گذاشته است. آنروا یکی از تأمین‌کنندگان اصلی کمک‌های بشردوستانه برای میلیون‌ها فلسطینی ساکن در اردوگاه‌های پناهندگان است.
اسرائیل این سازمان را به همکاری با حماس متهم کرده و مدعی شده که برخی از کارکنان آن در حمله حماس به شهرک‌های جنوبی اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که به جنگ ۱۵ ماهه در غزه منجر شد، شرکت داشته‌اند.
