
مقامات ارشد روسیه و ایالات متحده روز سهشنبه در عربستان سعودی گفتگوهای خود درباره بهبود روابط و یافتن راهحلی برای پایان دادن به جنگ اوکراین را آغاز کردند.
هیئتهایی به ریاست وزیر امور خارجه ایالات متحده، مارکو روبیو، و وزیر امور خارجه روسیه، سرگئی لاوروف، در کاخ دریعه در ریاض دیدار کردند. این دیدار گامی مهم از سوی دولت ترامپ برای تغییر سیاست ایالات متحده در قبال منزوی کردن روسیه محسوب میشود و قرار است زمینه را برای نشست میان دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، فراهم کند.
ترامپ اوایل این ماه سیاست ایالات متحده در قبال اوکراین و روسیه را تغییر داد و اعلام کرد او و پوتین توافق کردهاند مذاکرات برای پایان دادن به جنگ را آغاز کنند.
مقامات اوکراینی در این نشست حضور ندارند. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، روز دوشنبه اعلام کرد اگر اوکراین در این مذاکرات شرکت نداشته باشد، کشورش نتایج آن را نخواهد پذیرفت.
علاوه بر روبیو؛ مشاور امنیت ملی ایالات متحده، مایک والتز، و فرستاده ویژه آمریکا در مورد اوکراین، استیو ویتکاف، از سوی آمریکا، و در کنار لاوروف، مشاور سیاست خارجی کرملین، یوری اوشاکوف، از سوی روسیه در این گفتگوها حضور دارند. وزیر امور خارجه عربستان، فیصل بن فرحان، و مشاور امنیت ملی عربستان، مساعد آل البان، در آغاز مذاکرات به روبیو، لاوروف و دیگران پیوستند، اما سپس جلسه را ترک کردند.
اوشاکوف روز دوشنبه اعلام کرد این مذاکرات کاملاً دوجانبه خواهد بود و مقامات اوکراینی در آن شرکت نخواهند داشت.
این مذاکرات گسترش قابلتوجهی در روابط روسیه و ایالات متحده محسوب میشود که پس از سه سال جنگ، به پایینترین سطح خود در چند دهه اخیر رسیده است.
لاوروف و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه پیشین ایالات متحده، تقریباً دو سال پیش در حاشیه نشست گروه ۲۰ در هند بهطور مختصر صحبت کردند و در پاییز ۲۰۲۲، مقامات اطلاعاتی ایالات متحده و روسیه در ترکیه دیدار کردند، در حالی که واشنگتن نگران احتمال استفاده مسکو از تسلیحات هستهای در شرایط دشوار جنگی بود.
اقدامات دیپلماتیک اخیر ایالات متحده در مورد جنگ، اوکراین و متحدان کلیدی آن را وادار کرده است تا تلاش کنند جایگاهی در مذاکرات پیدا کنند، آن ها نگرانند که واشنگتن و مسکو بدون توجه به خواستههای آنها به توافق برسند. فرانسه روز دوشنبه نشستی اضطراری با حضور کشورهای عضو اتحادیه اروپا و بریتانیا برای تصمیمگیری درباره چگونگی واکنش به این وضعیت برگزار کرد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روز سهشنبه اعلام کرد پس از این دیدار، با دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی تلفنی صحبت کرده است.
وی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما به دنبال صلحی قوی و پایدار در اوکراین هستیم. برای دستیابی به این هدف، روسیه باید به تجاوز خود پایان دهد و این امر باید با تضمینهای امنیتی قوی و معتبر برای اوکراینیها همراه باشد.» وی همچنین متعهد شد که در این زمینه با همه کشورهای اروپایی، ایالات متحده و اوکراین همکاری کند.
پیش از این مذاکرات، کیریل دمیتریف، رئیس صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه، که کرملین گفته بود ممکن است در این گفتگوها شرکت کند، بر اهمیت این دیدار تأکید کرد.
وی در مصاحبه با آسوشیتدپرس گفت: «روابط خوب بین ایالات متحده و روسیه برای کل جهان بسیار مهم است. تنها با همکاری یکدیگر، روسیه و ایالات متحده میتوانند بسیاری از مشکلات جهانی را حل کنند و برای درگیریهای بینالمللی راهحلهایی ارائه دهند.» دمیتریف همچنین گفت او و تیمش در این مذاکرات بر مسائل اقتصادی تمرکز خواهند داشت.
شبکه ماهوارهای العربیه، متعلق به عربستان سعودی، به نقل از هیئت روسیه گزارش داد اولویت مسکو در این مذاکرات «عادیسازی واقعی روابط با واشنگتن» است.
کاخ دریعه، محل برگزاری این نشست، در نزدیکی محله دیپلماتیک ریاض واقع شده است. این کاخ همچنین در نزدیکی هتل ریتز کارلتون قرار دارد که در سال ۲۰۱۷ بهعنوان محل بازداشت شاهزادگان و نخبگان عربستانی توسط محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، استفاده شد. این اقدام که بهعنوان مبارزه با فساد معرفی شد، عملاً چالشهای بالقوه علیه قدرت ولیعهد را از میان برداشت.
میزبانی این نشست گامی مهم در راستای هدفی است که محمد بن سلمان در طول جنگ اوکراین دنبال کرده است – قرار گرفتن در مرکز مذاکرات دیپلماتیک. عربستان سعودی تاکنون در مذاکرات مربوط به مبادله اسرا مشارکت داشته و میزبان ولودیمیر زلنسکی در اجلاس اتحادیه عرب در سال ۲۰۲۳ بوده است. زلنسکی احتمالاً اواخر این هفته به عربستان سعودی سفر خواهد کرد.
برای محمد بن سلمان، که جو بایدن، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، به دلیل قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار واشنگتن پست، او را «منفور» خوانده بود، میزبانی چنین مذاکراتی میتواند به بهبود تصویر او در جهان غرب کمک کند.
روزنامه سعودی اوکاز پیش از این نشست، لحظهی دیدار را با تیتر «چشم جهان به ریاض» توصیف کرد.
روسیه همچنان به حملات خود علیه اوکراین ادامه می دهد. نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد نیروهای روسیه طی شب گذشته ۱۷۶ پهپاد به سمت اوکراین شلیک کردند که بیشتر آنها منهدم یا توسط سیستمهای اخلال الکترونیکی مختل شدند.
یکی از پهپادهای روسی به یک ساختمان مسکونی در شهر دولینسکا در منطقه کیرووهراد اصابت کرد و یک مادر و دو فرزندش زخمی شدند. این حادثه باعث تخلیه ۳۸ آپارتمان شد. چهار ساختمان مسکونی دیگر نیز بر اثر سقوط بقایای پهپاد در منطقه چرکاسی آسیب دیدند.