
در کنفرانس امنیتی مونیخ، سخنرانی معاون رئیسجمهور آمریکا واکنشهای متفاوتی را برانگیخت.
جی. دی. ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، بعدازظهر جمعه در کنفرانس امنیتی مونیخ سخنرانی کرد، سخنان او مطابق انتظارات اروپایی ها نبود. درحالیکه سایر کشورهای ناتو و اتحادیه اروپا، روسیه و چین را بهعنوان تهدیدی برای دموکراسی اعلام می کنند، ونس تنها در ابتدای سخنرانی خود اشارهای کوتاه به این موضوع کرد و سپس از احزاب راستگرای پوپولیست در اروپا حمایت کرد.
او بزرگترین تهدید برای دموکراسی در اروپا را محدود شدن آزادی بیان برای بخش بزرگی از جامعه دانست. به نظر میرسید که منظور او گروههایی است که به احزاب راستگرا رأی میدهند. ونس پیش از سفر خود به آلمان در گفتوگو با روزنامه وال استریت ژورنال اعلام کرده بود که قصد دارد در مونیخ از سیاستمداران آلمانی بخواهد با همه احزاب، از جمله حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) همکاری کنند.
در مونیخ، ونس بار دیگر هشدار داد که حذف احزاب راستگرا از ائتلافهای دولتی بیاحترامی به اراده مردم است، بهویژه در موضوع محدودیت مهاجرت. او تأکید کرد که هیچ دموکراسیای نمیتواند دوام بیاورد اگر به میلیونها رأیدهنده بگوید که نگرانیها و درخواستهایشان نامعتبر یا غیردموکراتیک است. وی بدون آنکه مستقیماً نامی از AfD ببرد، گفت: «برای دیوارکشیهای سیاسی جایی وجود ندارد.»
او مهاجرت گسترده از کشورهای غیرصنعتی را بهعنوان دومین تهدید بزرگ برای جوامع غربی معرفی کرد. ونس گفت: «از هر پنج نفر در آلمان، یکی در اصل از یک کشور خارجی آمده است.» او این وضعیت را نتیجه تصمیمات آگاهانه سیاستمداران آلمانی و اروپایی در دهه گذشته دانست.
او همچنین به حمله با خودرو به یک تظاهرات کارگری در مونیخ اشاره کرد که روز پنجشنبه رخ داده و چندین نفر مجروح شده بودند. ونس پرسید: «چند بار باید شاهد چنین اتفاقاتی باشیم تا مسیر تمدن خود را تغییر دهیم؟»
پیش از آغاز رسمی کنفرانس، اظهارات جدیدی درباره جنگ اوکراین مطرح شد که باعث تنش شد. دونالد ترامپ در واشنگتن اعلام کرد در حاشیه نشست، مذاکراتی با مقامات بلندپایه روسیه، اوکراین و ایالات متحده برگزار خواهد شد.
ترامپ همچنین احیای عضویت روسیه در گروه هفت (G7) را بهعنوان یکی از اهداف خود مطرح کرد. روسیه در سال ۲۰۱۴ به دلیل الحاق شبهجزیره کریمه که از سال ۱۹۹۴ بخشی از خاک اوکراین بود، از گروه هشت (G8) اخراج شده بود.
نمایندگان دولت روسیه، مانند دو سال گذشته، به دلیل جنگ اوکراین به کنفرانس مونیخ دعوت نشدند. رئیس کنفرانس، کریستوف هویسگن، روز جمعه تأیید کرد این سیاست تغییر نکرده است. او گفت: «حداقل در محوطه کنفرانس امنیتی مونیخ در هتل بایریشر هوف، چنین دیداری برگزار نخواهد شد.»
بااینحال، کرملین احتمال برگزاری یک نشست خارج از محل رسمی کنفرانس را رد نکرد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در مسکو گفت: «در حال حاضر چیزی برای گفتن در این مورد نداریم.»
پیش از سخنرانی ونس، فرانک والتر اشتاینمایر، رئیسجمهور آلمان، انتقادات تندی به دولت جدید آمریکا وارد کرد. او گفت که دولت ترامپ «دیدگاهی از جهان دارد که به قواعد تثبیتشده، مشارکتهای دیرینه و اعتماد بینالمللی توجهی ندارد.»
اشتاینمایر هشدار داد «نباید بیقانونی به الگوی نظم جهانی تبدیل شود.» او تأکید کرد «دشمنان ژئوپلیتیکی، بهویژه روسیه، قوانین را نقض میکنند و مدتی است که در فضای دیجیتال جنگ ترکیبی خود را علیه دموکراسیهای لیبرال آغاز کردهاند.» او همچنین گفت چین از فناوری دیجیتال برای «گسترش قدرت استبدادی» استفاده میکند.
اشتاینمایر همچنین درباره تمرکز بیسابقه قدرت تکنولوژیکی، مالی و سیاسی در ایالات متحده هشدار داد. او گفت: «بهعنوان یک دموکرات، برایم نگرانکننده است که یک نخبۀ کوچک تجاری، هم قدرت، هم منابع و هم اراده لازم برای بازتعریف اصول دموکراسی لیبرال را در اختیار دارد.»
او افزود: «آنچه حتی بیشتر مرا نگران میکند این است که برخی از این افراد بهصراحت بیاعتنایی خود را به نهادها و هنجارهای دموکراتیک نشان میدهند.»
اشتاینمایر هشدار داد که «بقای دموکراسی ما در خطر است.»
پیش از آغاز رسمی نشست، ونس در مونیخ با مارک روته، دبیرکل ناتو و هیئتی آلمانی به سرپرستی اشتاینمایر دیدار کرد. آنا لنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان، و ولفگانگ اشمیت، رئیس دفتر صدراعظم آلمان نیز در این جلسه حضور داشتند، اما اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در این دیدار شرکت نکرد.
ونس بهجای ملاقات با شولتس، قرار است با فریدریش مرتس، رهبر حزب اپوزیسیون دموکرات مسیحی (CDU)، دیدار کند. سخنگوی دولت آلمان، اشتفن هبشتریت، اعلام کرد برنامههای ونس و شولتس با یکدیگر هماهنگ نشده بود. شولتس روز شنبه وارد مونیخ خواهد شد، درحالیکه ونس دیگر در آن زمان آنجا نخواهد بود.
با توجه به سیاستهای ترامپ در قبال جنگ اوکراین، بسیاری از سیاستمداران آلمانی، از جمله اولاف شولتس، ابراز نگرانی کردهاند که آمریکا به دنبال تحمیل یک «صلح دیکتهشده» به ضرر اوکراین باشد.
شولتس در مصاحبهای گفت: «ما اصرار داریم که هیچ تصمیمی نباید بدون نظر اوکراین اتخاذ شود.»
او افزود: «هر کسی که میخواهد اروپا را در معماری امنیتی و صلح آینده اروپا مشارکت دهد، باید آنها را در این مذاکرات وارد کند. ما بر این موضوع پافشاری خواهیم کرد.»
بااینحال، هیچ نشانهای مبنی بر اینکه دولت ترامپ به این درخواستها توجه کند، وجود ندارد.
ونس با رهبر حزب افراطی دست راستی آلمان دیدار کرد
اشپیگل نوشت: پس از سخنرانی بحثبرانگیز خود در کنفرانس امنیتی مونیخ، جِی. دی. ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، در حاشیه این نشست با آلیس وایدل، رهبر حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان (AfD)، دیدار کرد.
یک سخنگوی وایدل در گفتوگو با نشریه اشپیگل تأیید کرد که این دیدار حدود ۳۰ دقیقه در هتل محل اقامت ونس در مونیخ برگزار شده است. به گفته او، در این گفتوگو موضوعاتی مانند جنگ اوکراین و سیاست داخلی آلمان، از جمله بحث مربوط به «دیوار آتش» مورد بحث قرار گرفت. سخنگوی AfD جزئیات بیشتری ارائه نکرد. شبکه تلویزیونی ZDF اولین رسانهای بود که درباره این دیدار گزارش داد.
پیش از این، ونس در سخنرانی خود در افتتاحیه کنفرانس امنیتی مونیخ با انتقاد از دولتهای اتحادیه اروپا، آنها را به ایجاد شرایط غیردموکراتیک متهم کرده بود. سخنان او واکنشهای منفی چندین سیاستمدار آلمانی را در پی داشت.