مقامات کرد از احیای داعش به دلیل کاهش کمک‌های آمریکا ابراز نگرانی می‌کنند

گروه‌های بشردوستانه نگران از دست رفتن خدمات اساسی در اردوگاه‌های شمال شرقی سوریه هستند که محل نگهداری اعضای مشکوک داعش است.

مقامات کرد هشدار داده‌اند در صورت اجرایی شدن کاهش کمک‌های خارجی آمریکا از روز دوشنبه، احتمال احیای مجدد داعش وجود دارد. این کاهش بودجه می‌تواند باعث فلج شدن خدمات اساسی برای ده‌ها هزار نفر، از جمله اعضای مشکوک داعش و خانواده‌هایشان شود که در اردوگاه‌های موقت شمال شرقی سوریه،نگهداری می‌شوند.

به گزارش گاردین، بلومونت، یک سازمان کمک‌رسانی مستقر در ایالت ویرجینیا، که مدیریت دو اردوگاه الهول و الرُج را برعهده دارد، در ۲۴ ژانویه از سوی وزارت خارجه‌ی آمریکا دستور توقف فعالیت های خود را دریافت کرد. این اقدام ناگهانی باعث شد تا کارگران امداد از حضور در محل کار خودداری کنند و در اردوگاه‌ها نوعی وحشت ایجاد شود.

سه روز بعد، به بلومونت مهلتی دو هفته‌ای داده شد تا این کمک‌ها به‌طور موقت ادامه یابد. اما این مهلت روز دوشنبه به پایان می‌رسد و در صورت عدم تمدید، تمامی خدمات آن متوقف خواهد شد. جیهان حنان، مدیر اردوگاه الهول، می‌گوید: “ما هیچ ایده‌ای نداریم که فردا چه اتفاقی خواهد افتاد. به نظر می‌رسد که حتی تأمین نان هم متوقف خواهد شد.”

شرایط نامشخص اردوگاه الهول

اردوگاه الهول عمدتاً محل نگهداری خانواده‌های جنگجویان مظنون داعش است و بیشتر ساکنان آن زنان و کودکان هستند. گروه‌های حقوق بشری سال‌هاست هشدار داده‌اند این افراد بدون هیچ اتهامی و در شرایطی غیرانسانی و نامناسب نگهداری می‌شوند.

هیچ پرونده‌ی اتهامی علیه ساکنان اردوگاه‌ها مطرح نشده است. با این حال، آن‌ها اجازه‌ی ترک اردوگاه را ندارند، مگر در مواردی که کشورهای مبدا موافقت کنند آن‌ها را بپذیرند.

هرچند داعش از مارس ۲۰۱۹ دیگر هیچ سرزمینی را در اختیار ندارد، اما مقامات آمریکایی و کرد معتقدند ایدئولوژی این گروه همچنان در میان اعضای سابقش زنده است و اردوگاه‌ها و زندان‌ها به کانونی برای گسترش تفکرات افراطی تبدیل شده‌اند.

نگهبانان می گویند در بخشی از اردوگاه که زنان خارجی از بیش از ۴۰ کشور مختلف نگهداری می‌شوند، به‌طور مداوم در حال مقابله با زنانی هستند که تلاش دارند ایدئولوژی داعش را حفظ کنند.

حنان در این باره می‌گوید: “حتی اگر فردی معمولی وارد اردوگاه شود، در نهایت تحت تأثیر روانی قرار خواهد گرفت. خشونت در میان کودکان و زنان بسیار زیاد است.”

افزایش رفتارهای خشونت‌آمیز در اردوگاه

زنان در اردوگاه الهول اقدام به ساختن سقف‌های پارچه‌ای روی چادرهای خود کرده‌اند تا از دید نگهبانان پنهان بمانند. در یک حادثه، کودکی شش‌ساله در کنار حصار بخش خارجی اردوگاه ایستاده بود و با یک تیرکمان سنگی به سمت خودروهای سازمان‌های غیردولتی سنگ پرتاب می‌کرد.

مشخص نیست روز دوشنبه، پس از پایان مهلت بلومونت، چه اتفاقی خواهد افتاد. مقامات اردوگاه امیدوارند در لحظات آخر، معافیتی از سیاست دونالد ترامپ مبنی بر توقف ۹۰ روزه‌ی کمک‌های خارجی دریافت کنند. اما تاکنون هیچ تضمینی از سوی دولت آمریکا داده نشده است.

ابهام در روند کمک‌های بشردوستانه آمریکا

مارکو روبیو، وزیر خارجه‌ی آمریکا، برای کمک‌های نجات‌بخش یک معافیت کلی صادر کرده است که سازمان‌های بشردوستانه می‌توانند برای دریافت آن درخواست دهند. اما این روند بررسی، مقامات آمریکایی، دیپلمات‌ها و امدادگران را سردرگم کرده است.

زمانی که کمک‌ها در اواخر ژانویه بدون هیچ اطلاع قبلی برای مدتی کوتاه متوقف شد، مقامات اردوگاه غافلگیر شدند. آن‌ها مجبور شدند برای تأمین ابتدایی‌ترین نیازها دست به اقدام بزنند، چراکه بلومونت که معمولاً نان و آب اردوگاه را تأمین می‌کرد، دفاتر خود را تعطیل کرده بود.

نیروهای ویژه‌ی آمریکا از اردوگاه بازدید کرده و به مدیر آن اطمینان داده‌اند که در صورت بروز ناآرامی یا حملات داعش، به تأمین امنیت آن کمک خواهند کرد.

حنان در ادامه افزود: “ما توانستیم تا بعدازظهر نان را به اردوگاه برسانیم—۵۰۰۰ بسته نان برای یک روز، که هزینه‌ی آن ۴ میلیارد لیره‌ی سوری (۳۵,۰۰۰ پوند) بود. دولت خودمختار کردها نمی‌تواند این هزینه را پوشش دهد.”

وضعیت اسفبار انسانی در اردوگاه الهول

شرایط انسانی در اردوگاه الهول در حال حاضر نیز وخیم است. روز پنجشنبه، ساکنان اردوگاه هنگام خرید از بازار، از میان گل و لای و چاله‌های آب ناشی از باران سرد زمستانی عبور می‌کردند. کودکان خردسال، که بسیاری از آن‌ها زندگی خارج از اردوگاه را به یاد نمی‌آورند، بین مغازه‌ها در رفت‌وآمد بودند.

تیسیر الحُسینیه، زنی ۳۹ ساله‌ی عراقی که در یک مغازه‌ی کوچک با قفسه‌های نیمه‌خالی نشسته بود، گفت: “اینجا همه چیز بد است. ما هر دو ماه یک‌بار کمک غذایی دریافت می‌کنیم و مجبوریم بیشتر آن را بفروشیم. همه خسته شده‌اند.”

الحسینیه توضیح داد که بزرگ کردن چهار فرزندش در شرایط اردوگاه، به‌ویژه پس از مجروح شدن یکی از آن‌ها در جریان یک حمله‌ی هوایی در زمان مبارزه‌ی بین‌المللی علیه داعش، بسیار سخت بوده است. همسر او در سال ۲۰۱۹ به دلیل ارتباط با داعش توسط مقامات کرد بازداشت شد و او را تنها گذاشت تا به‌تنهایی از فرزندانش مراقبت کند.

هشدار گروه‌های حقوق بشری درباره‌ی توقف کمک‌های آمریکا

گاردین می نویسد: سازمان دیده‌بان حقوق بشر روز جمعه هشدار داد کاهش کمک‌های دولت ترامپ، شرایط بحرانی اردوگاه را تشدید کرده و خطر بی‌ثباتی بیشتر را در این منطقه افزایش می‌دهد.

در همین حال، آینده‌ی حضور نظامی آمریکا در شمال شرقی سوریه نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، زیرا دولت ترامپ به دنبال کاهش حضور نظامی خود در خارج از کشور است.

نگرانی از خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه

آمریکا همچنان در شمال شرقی سوریه پایگاه‌های نظامی دارد و از سال ۲۰۱۴، از نیروهای کرد در مبارزه با داعش حمایت کرده است. اما مقامات کرد هشدار می‌دهند در صورت خروج نیروهای آمریکایی، امنیت زندان‌هایی که میزبان هزاران جنگجوی داعش هستند، در معرض خطر قرار خواهد گرفت.

مدیر زندان پانوراما در حسکه، که ۵۰۰۰ مظنون داعشی در آن نگهداری می‌شوند، روز شنبه هشدار داد خروج آمریکا می‌تواند وضعیت را بحرانی‌تر از سال ۲۰۱۲ کند: “اگر نیروهای آمریکایی عقب‌نشینی کنند، اوضاع حتی بدتر از سال ۲۰۱۲ خواهد شد. هسته‌های خفته‌ی داعش در بیابان‌های سوریه دوباره ظاهر خواهند شد و احتمال دارد به زندان حمله کنند.”

در اردوگاه الهول، نگرانی‌ها از خلأ امنیتی و قطع ناگهانی منابع افزایش یافته است. این مسئله می‌تواند زمینه‌ساز جذب مجدد افراد توسط داعش شود.

حنان، مدیر اردوگاه، هشدار داد: “ما در آستانه‌ی هرج‌ومرج قرار داریم. شاید کمبود منابع باعث شود که هسته‌های خفته‌ی داعش کنترل اردوگاه را به دست بگیرند. شاید حملاتی علیه مدیریت اردوگاه رخ دهد. من نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که چه اتفاقی خواهد افتاد.”