
احزاب میانهرو در سراسر اروپا حتی سوسیال دموکراسی معتدل را بهعنوان یک تهدید «رادیکال چپ» معرفی میکنند. هدف اصلی این تبلیغات شدید علیه چپ، توجیه همکاری با احزاب راست افراطی است که پیشتر غیرقابل قبول تلقی میشدند
توجیه همپیمانی با راست افراطی از طریق شیطانسازی چپ
ماه گذشته، ثروتمندترین مرد جهان، ایلان ماسک، به رهبر حزب راست افراطی آلمان (AfD)، آلیس وایدل، یک تریبون جهانی داد تا در آن ادعا کند که «هیتلر یک کمونیست و سوسیالیست بود.»
شاید این سخنان عجیب و غیرمنطقی به نظر برسند، اما در واقع، نقطه اوج یک روند طولانیمدت در اروپا هستند.
در سالهای اخیر، سیاستمداران جریان اصلی موانع باقیمانده در برابر راست افراطی را از بین بردهاند. هفته گذشته در پارلمان آلمان، حزب دموکرات مسیحی (CDU) و AfD با یکدیگر متحد شدند تا طرحی برای محدود کردن مهاجرت تصویب کنند.
اما این روند دیگر فقط به شکستن موانع در برابر راست افراطی محدود نمیشود، سیاست حذف و منزوی کردن چپگرایان در اروپا دنبال می شود.
منظور از «چپ» فقط احزاب سیاسی با گرایش اجتماعی نیست، بلکه این روند شامل جنبشهای اجتماعی، فعالان محیط زیست، سازمانهای غیردولتی، اتحادیههای کارگری و جامعه مدنی نیز میشود. این گروهها اکنون در برابر اتحاد نولیبرالها و پوپولیستهای راستگرا بهشدت تحت فشار قرار گرفتهاند.
این روند را میتوان در مواردی مانند: شیطانسازی جبهه نوین مردمی در فرانسه، حذف سوسیال دموکراتها از مذاکرات دولتی در اتریش، و بسیاری از موارد دیگر مشاهده کرد.
هدف این اقدامات، خاموش کردن صدای هرگونه مخالفت و ایجاد یک فضای انحصاری برای راستگرایان و نولیبرالها است.
حذف چپ از قدرت در اتریش
این روند در اتریش به بلوغ رسیده است، کشوری که هرگز یک سد محافظتی واقعی در برابر راست افراطی نداشته است.
در سال ۲۰۰۰، برای اولین بار، حزب مردم اتریش (ÖVP) با حزب آزادی اتریش (FPÖ)، که ریشه در نازیسم داشت، ائتلاف کرد. اما اکنون موازنه قوا تغییر کرده است.
رهبر FPÖ، هربرت کیکل، اکنون در حال مذاکره برای تشکیل دولت جدیدی است که در آن راست افراطی نقش اصلی را داشته باشد، و حزب مردم اتریش در جایگاه شریک کوچکتر قرار بگیرد.
حزب ÖVP پیشتر این سناریو را رد کرده بود و مذاکراتی را با حزب سوسیال دموکرات (SPÖ) آغاز کرده بود، اما در ابتدای سال جاری، این مذاکرات ناگهان متوقف شد.
کارل نهمر، رهبر سابق حزب مردم و صدراعظم اتریش، دلیل این توقف را چنین توضیح داد: «رهبر سوسیال دموکراتها، آندریاس بابلر، به لفاظیهای مبارزه طبقاتی و یک سوسیال دموکراسی قدیمی بازگشته است.»
به این ترتیب، حتی چپ میانه نیز بیشتر از احزاب نئوفاشیستی مورد حمله قرار گرفته است.
حزب ÖVP اکنون برای اجرای برنامه اقتصادی مطلوب شرکتهای بزرگ، در جستجوی توافق با راست افراطی است. سیاستهای مالی و اجتماعی پیشنهادی سوسیال دموکراتها بهعنوان یک تهدید مخرب معرفی شدهاند.
هنگامی که مذاکرات بین حزب مردم و سوسیال دموکراتها هنوز در جریان بود، هارالد ماهر، رئیس اتاق اقتصادی فدرال اتریش، اعتراف کرد که «برخی افراد به برنامه اقتصادی FPÖ علاقهمند شدهاند، زیرا بخشهایی از آن مستقیماً از برنامه حزب مردم و فدراسیون صنایع اتریش کپی شده است.»
پس از خروج حزب نئولیبرال (NEOS) از مذاکرات، حزب مردم اتریش بلافاصله اعلام کرد که مذاکرات را قطع میکند.
گئورگ نیل، رئیس فدراسیون صنایع اتریش، نیز گفت: «ما فقط به اصلاح بودجه از طریق کاهش هزینههای عمومی علاقهمند هستیم.»
نتیجه این روند این است که حزب مردم اتریش اکنون آماده است که با حزبی ائتلاف کند که دارای ریشههای نازیستی، طرفدار مسکو، هوادار AfD و متحد ویکتور اوربان است.
اتحاد راستگرایان در فرانسه و حمله به چپگرایان
همین روند در فرانسه نیز دیده میشود. حزب نئولیبرال امانوئل مکرون (رنسانس) اکنون آماده سازش با راست افراطی شده است.
روزنامه لیبراسیون فاش کرد که مکرون و راست افراطی فرانسه، به رهبری مارین لوپن و جوردن بارادلا، نشستهای محرمانهای برگزار کردهاند.
در همین حال، چپگرایان از قدرت کنار گذاشته شدهاند.
پس از پیروزی جبهه جدید چپ در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۲۴، مکرون تلاش کرد این نتیجه را انکار کند. او در نامهای به رأیدهندگان نوشت: «در نهایت، هیچکس برنده نشد.»
مکرون تمام تلاش خود را کرد تا چپ را از دستیابی به قدرت محروم کند.
رولان بارت، نشانهشناس فرانسوی، میگوید: «تغییرات بزرگ تاریخی، نه از طریق رویدادهای مهم، بلکه از طریق تغییر در گفتمان رخ میدهد.»
در انتخابات سال ۲۰۲۲، مکرون از همان راهبردی برای شیطانسازی چپ استفاده کرد که در سال ۲۰۱۷ علیه لوپن به کار برده بود. اکنون، در رسانهها، عبارت “چپ افراطی” همان معنای منفی (و حتی بدتر از) راست افراطی را دارد.
گرایش اروپایی برای حذف چپ و عادیسازی راست افراطی
این روند تنها مختص فرانسه و اتریش نیست، بلکه در کل اروپا دیده میشود.
در سطح اتحادیه اروپا، حزب مردم اروپا (EPP)، به رهبری مانفرد وبر، سیاست جدیدی را برای حذف چپ و همکاری با راست افراطی آغاز کرده است.
در انتخابات ۲۰۲۲، رابرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا، با حمایت راست افراطی انتخاب شد، در حالی که احزاب چپ و سبز از روند مذاکرات کنار گذاشته شدند.
سرکوب مخالفتهای اجتماعی و مدنی در اروپا
اتحاد نولیبرالها با راست افراطی، علاوه بر به حاشیه راندن چپ، منجر به سرکوب اعتراضات و نهادهای مدنی نیز شده است.
در سالهای اخیر چندین دولت اروپایی، از جمله ایتالیا، مجارستان، بریتانیا و فرانسه، تلاش کردهاند حق اعتصاب را محدود کنند. وزیر کشور فرانسه، ژرالد دارمانن، حتی تلاش کرد سازمان حقوق بشری “لیگ حقوق بشر” را غیرقانونی اعلام کند. در سراسر اروپا، اعتراضات اجتماعی، زیستمحیطی و ضداصلاحات بازنشستگی بهشدت سرکوب شده است.
دولتهایی که به سیاستهای غیردموکراتیک تمایل دارند، مانند دولت جورجیا ملونی در ایتالیا و دولت اوربان در مجارستان، اغلب سیاستهای سرکوبگرانهای را علیه مخالفان خود اجرا میکنند.
از بین رفتن موانع در برابر راست افراطی و ایجاد موانع جدید علیه چپ، یکدیگر را تقویت میکنند و اثرات ویرانگری بر جامعه اروپا دارند.
فضای سیاسی اروپا روزبهروز خفقانآورتر میشود.
منبع: ژاکوبن – برگردان برای اخبار روز: حمید پارسا