دو شرکت خودروسازی برجسته ژاپنی، نیسان و هوندا، برنامههای خود را برای ادغام اعلام کردهاند. این اقدام باعث تشکیل سومین تولیدکننده بزرگ خودرو در جهان بر اساس فروش خواهد شد. این ادغام در حالی انجام میشود که صنعت خودروسازی جهانی در حال گذار از سوختهای فسیلی به سمت انرژیهای پاکتر و الکتریکی است.
در روز دوشنبه، نیسان و هوندا تفاهمنامهای را برای همکاری و ادغام فعالیتهای خود امضا کردند. همچنین، میتسوبیشی موتورز، یکی از اعضای کوچکتر ائتلاف نیسان، نیز موافقت خود را برای پیوستن به مذاکرات ادغام اعلام کرد. توشیهیرو میبه، رئیس هیئت مدیره هوندا، اعلام کرد که این دو شرکت قصد دارند عملیات خود را تحت یک شرکت هولدینگ مشترک متحد کنند. هوندا در ابتدا مدیریت جدید را رهبری خواهد کرد و اصول و برندهای هر دو شرکت حفظ خواهد شد. هدف این است که تا ژوئن توافق رسمی ادغام حاصل شود و تا آگوست ۲۰۲۶ این توافق نهایی شده و شرکت هولدینگ در بورس توکیو به ثبت برسد.
توشیهیرو میبه اظهار داشت که هنوز جزئیات زیادی برای بررسی و بحث وجود دارد و احتمال نهایی شدن این ادغام کامل نیست. صنعت خودروسازی ژاپن در زمینه خودروهای الکتریکی عقب مانده و تلاش میکند تا با کاهش هزینهها و جبران زمان از دست رفته، رقابتپذیری خود را افزایش دهد.
این ادغام میتواند منجر به ایجاد شرکتی با ارزش بیش از ۵۰ میلیارد دلار بر اساس ارزش بازار سهام هر سه شرکت شود. با ادغام هوندا، نیسان و میتسوبیشی موتورز، این شرکتها به مقیاس بیشتری دست خواهند یافت که میتواند با تویوتا موتور کارپوریشن و فولکسواگن ای جی آلمان رقابت کند. تویوتا دارای شراکتهای فناوری با شرکتهای مزا موتور کارپوریشن و سابارو ژاپن است.
اخیراً، شایعاتی مبنی بر ادغام نزدیکتر نیسان و هوندا منتشر شده بود. برخی گزارشها ادعا میکردند مذاکرات به دلیل تمایل شرکت تایوانی فاکسکان برای همکاری با نیسان و خرید سهام شریک دیگر آن، شرکت فرانسوی رنو، آغاز شده است. ماکوتو اوچیدا، مدیرعامل نیسان، گفت هیچ تماسی مستقیم از سوی فاکسکان به شرکت او صورت نگرفته و وضعیت نیسان جدی است.
حتی پس از ادغام، تویوتا که در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۱.۵ میلیون خودرو تولید کرده بود، همچنان بزرگترین خودروساز ژاپنی باقی خواهد ماند. اگر این ادغام به ثمر برسد، سه شرکت کوچکتر حدود ۸ میلیون خودرو تولید خواهند کرد. در سال ۲۰۲۳، هوندا ۴ میلیون خودرو و نیسان ۳.۴ میلیون خودرو تولید کرده بود، در حالی که میتسوبیشی موتورذ کمی بیش از ۱ میلیون خودرو تولید کرده بود.
نیسان پس از رسواییای که با دستگیری رئیس سابق آن، کارلوس غصن در اواخر ۲۰۱۸ به اتهام تقلب و سوء استفاده از داراییهای شرکت آغاز شد و پس از آزادی مشروط و فرار به لبنان، با مشکلات جدی مالی مواجه شده است. نیسان در نوامبر اعلام کرد که ۹۰۰۰ شغل، که حدود ۶ درصد نیروی کار جهانی آن است، را کاهش داده و پس از گزارشکردن ضرر سه ماههای به میزان ۹.۳ میلیارد ین (۶۱ میلیون دلار)؛ ظرفیت تولید جهانی خود را به میزان ۲۰ درصد کاهش میدهد.
مدیرعامل جدید نیسان، ماکوتو اوچیدا، اعلام کرد که برای مقابله با مشکلات مالی، به بهرهوری بیشتری نیاز دارد و پاسخگویی به سلیقههای بازار، افزایش هزینهها و تغییرات جهانی اهمیت بیشتری پیدا کرده است. او افزود: «ما انتظار داریم که اگر این ادغام تحقق یابد، بتوانیم ارزش بیشتری به مشتریان گستردهتری ارائه دهیم.»
شرکت رتبهبندی فیچ اخیراً چشمانداز اعتباری نیسان را به «منفی» کاهش داده است، با اشاره به کاهش سودآوری به دلیل تخفیفهای قیمت در بازار آمریکای شمالی. اما فیچ اشاره کرد که نیسان دارای ساختار مالی قوی و ذخایر نقدی جامعی به میزان ۱.۴۴ تریلیون ین (۹.۴ میلیارد دلار) است. قیمت سهام نیسان نیز کاهش یافته و اکنون به نقطهای رسیده که به عنوان معاملهای مقرون به صرفه در نظر گرفته میشود. در روز دوشنبه، سهام این شرکت در بورس توکیو ۱.۶ درصد افزایش یافت و پس از انتشار خبر احتمالی ادغام هفته گذشته، بیش از ۲۰ درصد افزایش یافت.
پس از اعلام ادغام، سهام هوندا نیز با افزایش ۳.۸ درصدی مواجه شد. سود خالص هوندا در نیمه اول سال مالی آوریل-مارس به میزان نزدیک به ۲۰ درصد کاهش یافته است، چرا که فروشها در چین کاهش یافته بود. ادغام این دو شرکت نشاندهندهی روند کلی در صنعت خودروسازی به سوی تمرکز و ادغام است، تا با تغییرات سریع بازار و رقابتهای بینالمللی سازگار شوند.
در نشست روز دوشنبه، یوشیماسای هیاشی، دبیر کابینه ژاپن، گفت که درباره جزئیات برنامههای خودروسازان اظهار نظری نخواهد کرد، اما اشاره کرد که شرکتهای ژاپنی باید در بازار به سرعت در حال تغییر رقابتپذیر باقی بمانند. او افزود: «با تغییرات گسترده در محیط کسب و کار صنعت خودروسازی، رقابتپذیری در باتریهای ذخیرهسازی و نرمافزارها اهمیت بیشتری پیدا کرده است و انتظار داریم تدابیری برای بقا در رقابت بینالمللی اتخاذ شود.»
