شورشیان اسلام‌گرا پس از هشت سال تصرف حلب توسط نیروهای وفادار به حکومت بشار اسد، حمله‌ای غافلگیرانه به این شهر انجام دادند.
گروه هیئت تحریر الشام (HTS)، یکی از مهم‌ترین گروه‌های شورشی، حمله‌ای گسترده را از پایگاه خود در حومه ادلب آغاز کرد. این منطقه یک نوار باریک در شمال غرب سوریه است. تنها سه روز طول کشید تا این درگیری‌ها به حلب برسد و شورشیان برای اولین بار در چهار سال گذشته مناطق اطراف این شهر را تصرف کنند.
خبرگزاری دولتی ترکیه، آنادولو، روز جمعه گزارش داد که شورشیان وارد حلب شده‌اند. هم‌زمان، تصاویر و ویدئوهای تأییدنشده‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که شبه‌نظامیان مسلح را در خیابان‌های این شهر نشان می‌دهد. همچنین، خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد ساکنان حلب صدای موشک‌هایی را که به حومه شهر برخورد می‌کرد، شنیده‌اند.
طبق گزارش سازمان ملل، درگیری‌های اخیر جان ۲۷ غیرنظامی را گرفته است که از این تعداد، هشت نفر کودک بوده‌اند. دیوید کاردن، معاون هماهنگ‌کننده انسانی سازمان ملل در بحران سوریه، این آمار را به خبرگزاری رویترز اعلام کرد.
شورشیان طی این سه روز، ده‌ها شهر و روستا را در حومه حلب بازپس گرفتند و همچنین توانستند یک پایگاه نظامی، سلاح‌ها و تانک‌های نیروهای دولتی را تصرف کنند. برخی گروه‌های شورشی تحت حمایت ترکیه نیز به این نبرد پیوسته‌اند.
نیروهای دولتی سوریه، با انجام دست‌کم ۱۲۵ حمله هوایی و گلوله‌باران مناطق تحت کنترل شورشیان در ادلب و غرب حلب، به این حمله پاسخ دادند. این حملات منجر به کشته شدن ۱۲ غیرنظامی، زخمی شدن ۴۶ نفر و آواره شدن ۱۴ هزار نفر شده است.
گروه هیئت تحریر الشام روز جمعه اعلام کرد چهار شهر دیگر، از جمله منصوره، که تنها پنج مایل با مرکز حلب فاصله دارد، را تصرف کرده است. در همین حال، خبرگزاری دولتی سوریه اعلام کرد چهار غیرنظامی در حملات موشکی شورشیان به خوابگاه‌های دانشجویی در شهر حلب کشته شده‌اند.
به گفته دارین خلیفه، کارشناس گروه بین‌المللی بحران، خطوط دفاعی دولت سوریه در برابر این حملات فرو ریخته است. او گفت: «به نظر می‌رسد رژیم سوریه کاملاً غافلگیر شده است. هیچ‌کس انتظار نداشت که شورشیان به این سرعت به مرزهای حلب برسند.»
او افزود که هنوز مشخص نیست آیا شورشیان می‌توانند این مناطق تصرف‌شده را حفظ کنند یا اینکه نیروهای روسیه که از حکومت بشار اسد حمایت می‌کنند، چه واکنشی نشان خواهند داد.
وزارت خارجه ترکیه از طرفین خواسته است آرامش خود را حفظ کنند و بر توقف فوری حملات تأکید کرده است. در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «برای ترکیه بسیار مهم است که از هرگونه بی‌ثباتی بیشتر جلوگیری شود و به غیرنظامیان آسیبی وارد نشود.»
ترکیه که از برخی گروه‌های شورشی در شمال سوریه حمایت می‌کند، اخیراً تلاش‌هایی برای عادی‌سازی روابط با بشار اسد انجام داده است. با این حال، هنوز موضع‌گیری رسمی در قبال این حملات اتخاذ نکرده است.
حمله اخیر شورشیان در حالی رخ داده است که توازن شکننده قدرت در سوریه طی سال گذشته ادامه یافته است. تنش‌های منطقه‌ای، به ویژه افزایش درگیری‌های اسرائیل با گروه حماس در غزه، تأثیر زیادی بر وضعیت سوریه داشته است.
اسرائیل در ماه‌های اخیر حملات هوایی خود را علیه نیروهای ایرانی مستقر در سوریه به شدت افزایش داده است. طبق گزارش سازمان ملل، این حملات شامل بیش از ۱۱۶ حمله بوده که منجر به کشته شدن بیش از ۱۰۰ نفر شده است. همچنین، درگیری‌های اخیر در لبنان موجب شده که بیش از ۵۰۰ هزار نفر به سوریه پناه ببرند.
حملات اسرائیل نیروهای ایرانی مستقر در سوریه را در وضعیت تدافعی قرار داده است. این موضوع فرصتی برای شورشیان فراهم کرده است تا از کاهش تمرکز نیروهای حامی بشار اسد استفاده کنند. روسیه که یکی از حامیان اصلی اسد است، در حال حاضر بیشتر بر جنگ اوکراین تمرکز دارد. به گفته کارشناسان: «روسیه از نظر سیاسی، اگر نه نظامی، به طور کمتری در سوریه سرمایه‌گذاری می‌کند.»
سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، روز جمعه اظهار داشت مسکو حملات شورشیان را نقض حاکمیت سوریه می‌داند و از مقامات سوری خواسته است تا هرچه سریع‌تر کنترل اوضاع را بازپس گیرند.
هیئت تحریر الشام اعلام کرده بخشی از حملات خود را بر هدف قرار دادن نیروهای ایرانی که در کنار نیروهای دولتی سوریه می‌جنگند، متمرکز کرده است. خبرگزاری تسنیم ایران گزارش داد یکی از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اواخر این هفته در غرب حلب کشته شده است.
به گزارش گاردین درگیری‌ها و حملات هوایی، شبکه خدمات حیاتی در مناطق تحت کنترل شورشیان در ادلب را فلج کرده است. بسیاری از خدمات بهداشتی و زیرساخت‌هایی که میلیون‌ها نفر به آن‌ها وابسته‌اند، تعطیل شده‌اند.
این روزنامه می نویسد: حمله غافلگیرانه شورشیان به حلب نشان‌دهنده تحولاتی تازه در میدان نبرد سوریه است. در حالی که نیروهای بشار اسد و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی او با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند، وضعیت انسانی در این مناطق همچنان بحرانی است.
این درگیری‌ها نه تنها تأثیرات داخلی، بلکه پیامدهای منطقه‌ای گسترده‌ای نیز دارد و نشان می‌دهد که بحران سوریه همچنان یکی از پیچیده‌ترین و طولانی‌ترین بحران‌های معاصر است.
