کالین جورجسکو، که سپر دفاع موشکی ناتو را “شرم دیپلماسی” خوانده، احتمالاً در دور دوم با نخست‌وزیر سوسیال دموکرات، مارسل چیولاچو، رقابت خواهد کرد.
انتخابات ریاست جمهوری رومانی روز یکشنبه با پیشتازی یک نامزد کمتر شناخته شده و پوپولیست راست افراطی به پایان رسید، نتایجی که چشم‌انداز سیاسی این کشور را متحول کرده است. بر اساس داده‌های انتخاباتی، کالین جورجسکو، که به صورت مستقل وارد رقابت شده بود، با کسب حدود ۲۲ درصد آرا پیشتاز شد. مارسل چیولاچو، نامزد حزب سوسیال دموکرات (PSD)، با ۲۱ درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت و احتمالا این دو نامزد در دور دوم انتخابات، که قرار است دو هفته دیگر برگزار شود، با یکدیگر رقابت خواهند کرد.
تحولات غیرمنتظره در فضای سیاسی رومانی
النا لاسکونی، نامزد حزب اتحاد نجات رومانی (USR)، حدود ۱۸ درصد آرا را به دست آورد و جورجه سیمیون، رهبر حزب راست افراطی اتحاد برای وحدت رومانی (AUR)، نیز حدود ۱۴ درصد آرا را کسب کرد. پس از بسته شدن صندوق‌های رای، اداره مرکزی انتخابات اعلام کرد که ۹.۴ میلیون نفر معادل ۵۲.۴ درصد از واجدان شرایط در انتخابات شرکت کرده‌اند. دور دوم انتخابات در تاریخ ۸ دسامبر برگزار خواهد شد.
ریاست جمهوری رومانی یک دوره پنج ساله است و این سمت اختیارات قابل توجهی در زمینه‌هایی چون امنیت ملی، سیاست خارجی و انتصابات قضایی دارد. این انتخابات به دلیل جایگاه استراتژیک رومانی در اتحادیه اروپا و ناتو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
پیروزی غافلگیرکننده کالین جورجسکو
کالین جورجسکو، ۶۲ ساله، که به صورت مستقل وارد این رقابت شده بود، چندان شناخته شده نبود و عملکرد او فراتر از پیش‌بینی اکثر نظرسنجی‌های محلی بوده است. موفقیت او شوک بزرگی به ساختار سیاسی رومانی وارد کرد. جورجسکو پس از رای دادن در روز یکشنبه در پستی در فیسبوک نوشت: “برای مظلومان، برای تحقیرشدگان، برای کسانی که فکر می‌کنند اهمیتی ندارند و در واقع بیشترین اهمیت را دارند رای دادم. رای دادن دعا برای ملت است.”
کریستین آندری، مشاور سیاسی مستقر در بخارست، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت به نظر می رسد عملکرد غیرمنتظره جورجسکو “اعتراضی گسترده علیه ساختار سیاسی موجود باشد.” او افزود: “احزاب سیاسی اصلی ارتباط خود را با مردم عادی از دست داده‌اند.”
آندری معتقد است که جورجسکو فاقد برنامه مشخص است و مانیفست او با مواضع مبهم و پوپولیستی همراه است، از جمله حمایت از کشاورزان رومانی، کاهش وابستگی به واردات، و افزایش تولید انرژی و مواد غذایی.
مواضع ضد ناتو و روابط خارجی
جورجسکو سپر دفاع موشکی ناتو در شهر دووسلو رومانی را “شرم دیپلماسی” خوانده و گفته است که این اتحاد آتلانتیک شمالی در صورت حمله روسیه از اعضای خود دفاع نخواهد کرد. بر اساس وب‌سایت رسمی او، جورجسکو دارای دکترای خاک‌شناسی است و در دهه ۱۹۹۰ در وزارت محیط زیست رومانی سمت‌هایی را بر عهده داشته است. وی همچنین از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۲ نماینده رومانی در کمیته ملی برنامه محیط زیست سازمان ملل بوده است.
ویدیوهای منتشر شده در حساب محبوب تیک‌تاک او، که ۱.۶ میلیون لایک دارد، نشان می‌دهد که او در کلیسا حضور دارد، به تمرین جودو می‌پردازد، در پیست می‌دود و در پادکست‌ها صحبت می‌کند.
همسایگی حساس با اوکراین و تنش‌های منطقه‌ای
رومانی با اوکراین مرزی به طول ۶۵۰ کیلومتر دارد و از زمان حمله روسیه به کی‌یف در سال ۲۰۲۲، به صادرات میلیون‌ها تن غلات از طریق بندر دریای سیاه کنستانتا کمک کرده و همچنین کمک‌های نظامی، از جمله یک سامانه دفاع هوایی پاتریوت، اهدا کرده است. روستاهای مرزی با اوکراین شاهد ورود پهپادهای روسی به حریم هوایی این کشور بوده‌اند، هرچند گزارشی از تلفات جانی منتشر نشده است.
رومانی همچنین در تاریخ ۱ دسامبر انتخابات پارلمانی برگزار خواهد کرد که دولت و نخست‌وزیر آینده این کشور را تعیین می‌کند.
مشکلات اقتصادی و رشد پوپولیسم
آندری، مشاور سیاسی، معتقد است که کسری بودجه بزرگ رومانی، تورم بالا و کندی رشد اقتصادی می‌تواند نامزدهای جریان اصلی را به اتخاذ مواضع پوپولیستی سوق دهد. او افزود: “نارضایتی گسترده‌ای وجود دارد که می‌تواند این روند را تشدید کند.”
مارسل چیولاچو، نخست‌وزیر و رقیب اصلی جورجسکو، پیش از دور اول انتخابات به آسوشیتدپرس گفت یکی از اهداف بزرگ او “قانع کردن رومانیایی‌ها برای ماندن در کشور یا بازگشت” است. رومانی جمعیت بزرگی از مهاجران در کشورهای اتحادیه اروپا دارد و بازگرداندن آن‌ها یکی از چالش‌های اصلی دولت آینده خواهد بود.
این انتخابات آزمونی برای آینده سیاسی رومانی و نقش آن در اتحادیه اروپا و ناتو محسوب می‌شود، در حالی که این کشور با چالش‌های اقتصادی و امنیتی قابل توجهی روبرو است.
